Znaki nakazu BHP – w jaki sposób poprawiają bezpieczeństwo pracowników?

Oznakowanie BHP w zakładach pracy jest podstawą bezpieczeństwa pracowników. Obecność znaków minimalizuje ryzyko wypadków, co bezpośrednio wpływa na zdrowie człowieka, jak i jego komfort pracy. Obok znaków informacyjnych i zakazów istnieją również znaki nakazu BHP, które, jak sama nazwa wskazują, nakazują wykonanie konkretnej czynności lub podjęcie wymaganego działania. 

Znaki nakazu BHP w pracy i ich funkcje 

Znaki nakazu BHP są nośnikami informacji, które jednoznacznie wskazują na wykonanie konkretnej czynności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia. Są więc związane z bezpieczeństwem pracowników i najczęściej dotyczą stosowania środków ochrony osobistej, jak ochrona oczu, głowy, nóg, rąk, słuchu i dróg oddechowych. Obecność znaków nakazu BHP sprawia, że pracownik nie ma prawa wykonywać obowiązków służbowych bez odpowiednich środków ochrony osobistej. Co więcej, muszą one być użytkowane zgodnie z ich przeznaczeniem. Pracownicy przechodzą specjalne szkolenia z tego zakresu, a pracodawca ma obowiązek zapewnienia im dostępu do wszystkich niezbędnych sprzętów. Powinny one, podobnie jak znaki nakazu BHP w budynku, znajdować się w widocznym i łatwo dostępnym dla pracowników miejscu. 

Jak rozpoznać znaki nakazu BHP? 

Oznakowanie BHP powinno być łatwe i jednoznaczne w interpretacji. Pracownicy powinni posiadać odpowiednią wiedzę dotyczącą ich znaczenia, tylko wtedy mogą się stosować do obowiązujących w zakładzie pracy zasad. Z normy PN-EN ISO 7010:2012 bezpośrednio wynika, jak muszą wyglądać znaki nakazu BHP, aby można było je odróżnić od innych znajdujących się w budynku. 

Znaki nakazu BHP mają:

• Okrągły kształt 
• Niebieskie tło 
• Biały piktogram 

Norma jest międzynarodowa, dzięki czemu oznakowanie BHP jest powszechnie znane nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach. To ważne szczególnie w zakładach pracy zatrudniających zagranicznych pracowników. Znaki nakazu wg PN-EN-ISO 7010:2012 obowiązują w Polsce i za granicą. Wyglądają tak samo, co pozwala uniknąć problemów z ich interpretacją. Alternatywą dla nich są znaki nakazu z opisem. Oprócz białego piktogramu na niebieskim tle, zawierają napis, który wskazuje na konkretne zachowanie. 

Oznakowanie BHP a specyfika pracy 

Tam, gdzie wynika to ze specyfiki wykonywanych obowiązków, znaki nakazu BHP są obowiązkowe. Należy dopasować je do obowiązków pracowników z uwzględnieniem potencjalnego zagrożenia. Przykładowo w miejscu o dużym natężeniu hałasu w celu ochrony narządu słuchu obowiązuje nakaz stosowania ochrony słuchu. W pracy przy maszynach, gdzie istnieje ryzyko urazów dłoni, stosuje się nakaz stosowania ochrony rąk. Tam, gdzie istnieje ryzyko kontaktu np. z drobnoustrojami lub niebezpiecznymi substancjami, często pracowników dotyczy nakaz stosowania kombinezonu ochronnego. W strefie wzmożonej higieny wymusza się nakaz dezynfekcji rąk.   

Znaki nakazu BHP w budynku pomagają w organizacji bezpiecznej pracy z ograniczonym ryzykiem urazów i uszkodzeń ciała. Ich stosowanie wynika z zasad Kodeksu Pracy, rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. oraz międzynarodowej normy PN-EN ISO 7010:2012.