Gaśnice – rodzaje i oznakowanie

Gaśnica to podstawowy sprzęt pożarowy, który powinien znajdować się w każdym budynku użytku publicznego. Konieczne jest nie tylko wyposażenie w nią szkoły, przedszkola, centra handlowe czy urząd, ale też jej właściwe oznakowanie. Koniecznie musi znajdować się w łatwo dostępnym w razie zagrożenia miejscu. Ponadto musi się przy niej znaleźć właściwy znak, który jednoznacznie wskazuje na obecność sprzętu gaśniczego. 

Rodzaje gaśnic 

Pożar czasem wywołany jest przez konkretne działanie podjęte przez człowieka, innym razem jego przyczyna może nie być znana. Ponadto ogień bardzo szybko się rozprzestrzenia, więc ważna jest możliwie jak najszybsza reakcja. Gaśnice różnią się nie tylko pojemnością, ale przede wszystkim środkiem gaśniczym. Oto one:

• Gaśnica proszkowa (GP) – to najpopularniejsza i najczęściej wykorzystywana gaśnica. Środkiem gaśniczym jest proszek, który zostaje wyrzucony za pomocą sprężonego gazu. Najlepiej działa, kiedy używana jest w bliskiej odległości od płomienia. To skuteczny, ale trudny do usunięcia środek gaśniczy. 
• Gaśnica pianowa (GW) – środkiem gaśniczym jest w niej piana, która również jest wyrzucana dzięki sprężonemu gazowi. Łatwo jest go usunąć po ugaszeniu płomienia. 
• Gaśnica śniegowa (GS) – tak naprawdę jest to gaśnica CO2, ponieważ znajduje się w niej skroplony dwutlenek węgla. W trakcie wyrzucania z butli osiąga on temperaturę -78˚C, co powoduje, że na powierzchni powstaje warstwa suchego lodu. 
• Gaśnica halonowa – środkiem gaśniczym są halony wyrzucane za pomocą oczywiście sprężonego gazu, czasem też pod ciśnieniem własnej pary. Produkcja halonów zakończyła się w 1994 roku, jednak wciąż można kupić taką gaśnicę. Jej użytkowanie jest jednak związane z wieloma obostrzeniami. 

Jakiej gaśnicy użyć? Jak dopasować gaśnicę do rodzaju pożaru? 

Nie każdej gaśnicy można użyć do gaszenia każdego pożaru. Co więcej, zastosowanie tej nieodpowiedniej może skutkować szybszym rozprzestrzenieniem się ognia, a nawet spotęgować zagrożenie dla człowieka. 

Do gaszenia materiałów stałych (A), jak drewno, papier czy tkanina używaj gaśnicy proszkowej lub pianowej. Ciecze i materiały stałe ulegające topnieniu (B), czyli parafina i smoła gasimy przy pomocy gaśnicy proszkowej, pianowej i śniegowej. Do gaszenia gazów (C) tj.: propan, butan czy acetylen należy wybrać gaśnicę proszkową lub śniegową. Jeśli mamy do czynienia z ogniem na metalach (D), np. sodzie, uranie czy potasie, to pożar gasimy gaśnicą proszkową. Tłuszcze i oleje z urządzeń kuchennych (F) należy gasić gaśnicą pianową, proszkową lub śniegową z oznaczeniem F. 

Oznaczenie lokalizacji gaśnicy 

Jest to uwarunkowane prawnie, wytyczne związane z oznakowaniem sprzętu gaśniczego znajdują się w załączniku nr IV do Dyrektywy 92/58/EWG. Znaki pomagają w szybszym zlokalizowaniu sprzętu gaśniczego, co przekłada się też na sprawniejsze gaszenie pożaru i skuteczniejszą akcję ratunkową. 

Miejsce występowania gaśnicy oznacza się specjalnym znakiem BF001 Gaśnica. Posiada on czerwone tło, na którym widoczny jest piktogram gaśnicy i ognia. Obramowanie i piktogramy mogą być wykonane z wykorzystaniem technologii fotoluminescencyjnej, dzięki czemu znak jest widoczny również w ciemności. Jeśli w budynku znajduje się agregat gaśniczy, to oznaczamy go znakiem BF009 Wózek gaśniczy. Jest w tej samej kolorystyce, co znak gaśniczy, jednak znajduje się na nim piktogram gaśnicy na wózku i ognia.   

Nie tylko samo występowanie gaśnicy w budynku użytku publicznego zwiększa szansę na szybsze ugaszenie pożaru. Ważne są też umiejętności korzystania z niej, dlatego dobrze jest dodatkowo umieścić krótką instrukcję obsługi sprzętu gaśniczego.